Diyarbakır’da Mezar Seçimleri ve Ritüelleri Geçmişi Aydınlatıyor

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Diyarbakır’da Geçmiş Medeniyetlerin Mezar Tercihleri ve Ritüelleri Tarihe Işık Tutuyor

Diyarbakır, 33 farklı medeniyete ev sahipliği yapmış bir şehir olarak bilinirken, geçmişte bölgede hüküm süren toplumların mezar tercihleri ve ritüelleri tarihçilere önemli veriler sunuyor. İnsanlık tarihi için büyük bir öneme sahip olan Diyarbakır, arkeolojik kazılar ve tarihi kayıtlar sayesinde farklı dönemlerdeki mezar tercihlerini ortaya çıkarmaktadır.

Dicle Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Eski Çağ Tarihi Anabilim Dalı’ndan Dr. İsmail Baytak, bölgedeki arkeolojik kazılar sonucunda elde edilen bulguların, insanların kültürlerini, sosyal statülerini ve yaşam biçimlerini ortaya çıkarmada büyük bir öneme sahip olduğunu belirtti. Baytak, bölgedeki kazılarda kafataslarının ve bedenlerin ayrı hücrelerde yer aldığını, bazı mezarların ise ana rahmindeki halimize benzeyen “hocker” pozisyonunda sıralandığını ifade etti.

Baytak’a göre, bölgede geçmiş dönemlerden günümüze kadar birçok mezar tercihi görülmektedir. Özellikle Neolitik dönemden itibaren, küp mezarlar ve kremasyon geleneği ön plana çıkmaktadır. Ayrıca, kent içi ve kent dışında farklı mezar tarzları da bulunmaktadır. Ölülerin yanında tutulmak istendiği için bazı mezarlar, özel küplerin içerisinde yapılmaktadır. Tunç döneminde ise küp gömü geleneğinin ağırlık kazandığı belirtilmektedir. Zerzevan’da ise kaya mezarlarının önemli veriler sunduğu görülmektedir.

Baytak, normal vatandaşların mezarlarına ulaşmanın mümkün olmadığını, ancak aile mezarlarının ve mezar kültürünün arkeolojik kazılar ve müzeler aracılığıyla incelenebildiğini dile getirdi. Ayrıca, bazı mezarların zaman içerisinde yeniden açıldığını ve farklı gömülere ev sahipliği yaptığını belirten Baytak, bu durumun var olan mezarın bazen başka bir yere taşınması ve boşalan mezarın yeniden kullanılması anlamına geldiğini ifade etti.

Diyarbakır Arkeoloji Müzesi’nde ise “Kavuşan Höyük” adında ilginç bir mezar alanına rastlandığını aktaran Baytak, bu alanda kaplumbağalarla ilişkili mezarların bulunduğunu belirtti. Kaplumbağaların ritüel amaçlı olarak kullanıldığını ve Orta Asya kültüründe önemli bir simge olduğunu dile getiren Baytak, bu mezarların önemli bir keşif olduğunu söyledi.